Mâm Cơm Ngày Tết Có Những Gì?
Tết Nguyên Đán, hay còn gọi là Tết Âm lịch, là dịp lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt Nam. Đây là thời điểm để gia đình sum họp, tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong một năm mới an khang thịnh vượng. Một phần không thể thiếu trong dịp Tết là mâm cơm truyền thống, nơi thể hiện sự phong phú và đa dạng của ẩm thực Việt Nam. Bài viết này sẽ khám phá chi tiết về những món ăn thường có trong mâm cơm ngày Tết, ý nghĩa của chúng và cách chuẩn bị.
Ý Nghĩa Của Mâm Cơm Ngày Tết
Mâm cơm ngày Tết không chỉ đơn thuần là bữa ăn mà còn mang nhiều ý nghĩa văn hóa và tâm linh. Đây là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên, cầu mong sự phù hộ cho gia đình trong năm mới. Mỗi món ăn trên mâm cơm đều có ý nghĩa riêng, tượng trưng cho những điều tốt đẹp như sức khỏe, tài lộc, và hạnh phúc.
Các Món Ăn Truyền Thống Trong Mâm Cơm Ngày Tết
Bánh Chưng, Bánh Tét
Bánh chưng và bánh tét là hai món ăn không thể thiếu trong mâm cơm ngày Tết của người Việt. Bánh chưng có hình vuông, tượng trưng cho đất, trong khi bánh tét có hình trụ dài, phổ biến ở miền Nam.
- Bánh Chưng: Được làm từ gạo nếp, đậu xanh, thịt lợn và lá dong. Bánh chưng thường được gói vuông vức, tượng trưng cho đất theo quan niệm của người Việt.
- Bánh Tét: Tương tự như bánh chưng nhưng có hình trụ dài, thường được gói bằng lá chuối. Bánh tét phổ biến ở miền Nam và miền Trung.
Giò Lụa, Giò Thủ
Giò lụa và giò thủ là hai loại giò phổ biến trong mâm cơm ngày Tết. Chúng không chỉ ngon miệng mà còn dễ bảo quản trong nhiều ngày.
- Giò Lụa: Làm từ thịt lợn xay nhuyễn, gói trong lá chuối và luộc chín. Giò lụa có vị ngọt tự nhiên của thịt và mùi thơm của lá chuối.
- Giò Thủ: Làm từ thịt đầu lợn, tai lợn và các loại gia vị. Giò thủ có độ giòn và hương vị đặc trưng.
Thịt Kho Tàu
Thịt kho tàu là món ăn phổ biến trong mâm cơm ngày Tết, đặc biệt ở miền Nam. Món ăn này thường được nấu từ thịt ba chỉ và trứng vịt, kho với nước dừa và gia vị.
- Nguyên liệu: Thịt ba chỉ, trứng vịt, nước dừa, nước mắm, đường, hành tím, tỏi.
- Cách nấu: Thịt được cắt miếng vừa ăn, ướp gia vị rồi kho cùng trứng và nước dừa cho đến khi mềm.
Dưa Hành, Dưa Kiệu
Dưa hành và dưa kiệu là những món dưa muối không thể thiếu trong mâm cơm ngày Tết. Chúng giúp cân bằng vị giác và làm tăng hương vị cho các món ăn khác.
- Dưa Hành: Hành củ được muối chua, có vị giòn và hơi cay.
- Dưa Kiệu: Kiệu được muối chua ngọt, thường ăn kèm với bánh chưng hoặc thịt kho.
Canh Khổ Qua Nhồi Thịt
Canh khổ qua nhồi thịt là món canh phổ biến trong mâm cơm ngày Tết, đặc biệt ở miền Nam. Món canh này có ý nghĩa cầu mong mọi khó khăn sẽ qua đi trong năm mới.
- Nguyên liệu: Khổ qua, thịt lợn xay, nấm mèo, hành lá, gia vị.
- Cách nấu: Khổ qua được cắt đôi, bỏ ruột, nhồi thịt vào bên trong rồi nấu chín.
Các Món Ăn Khác Trong Mâm Cơm Ngày Tết
Nem Rán (Chả Giò)
Nem rán, hay còn gọi là chả giò, là món ăn phổ biến trong dịp Tết. Món ăn này có lớp vỏ giòn rụm và nhân thịt thơm ngon.
- Nguyên liệu: Thịt lợn xay, miến, nấm mèo, cà rốt, hành tây, bánh tráng.
- Cách làm: Nhân được cuốn trong bánh tráng rồi chiên giòn.
Gà Luộc
Gà luộc là món ăn truyền thống trong mâm cơm ngày Tết, thường được dùng để cúng tổ tiên. Gà luộc có màu vàng óng, thịt mềm và ngọt.
- Nguyên liệu: Gà ta, muối, gừng, lá chanh.
- Cách làm: Gà được luộc chín, sau đó chặt miếng và bày lên đĩa.
Xôi Gấc
Xôi gấc là món ăn mang màu đỏ may mắn, thường xuất hiện trong mâm cơm ngày Tết. Xôi gấc có vị ngọt bùi và hương thơm đặc trưng.
- Nguyên liệu: Gạo nếp, gấc, đường, nước cốt dừa.
- Cách làm: Gạo nếp được trộn với gấc và hấp chín.
Cách Bày Biện Mâm Cơm Ngày Tết
Bày biện mâm cơm ngày Tết cũng là một nghệ thuật. Mâm cơm thường được sắp xếp sao cho hài hòa về màu sắc và hình thức, thể hiện sự tôn trọng đối với tổ tiên và khách mời.
- Chọn đĩa và bát: Sử dụng đĩa và bát có hoa văn truyền thống để tạo không khí Tết.
- Sắp xếp món ăn: Đặt các món ăn chính ở trung tâm, các món phụ xung quanh để tạo sự cân đối.
- Trang trí: Sử dụng các loại rau thơm, hoa quả để trang trí mâm cơm thêm phần hấp dẫn.
Kết Luận
Mâm cơm ngày Tết không chỉ là bữa ăn mà còn là biểu tượng của sự đoàn tụ, lòng biết ơn và hy vọng vào một năm mới tốt đẹp. Mỗi món ăn trên mâm cơm đều mang ý nghĩa riêng, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo của người Việt. Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về mâm cơm ngày Tết và những giá trị mà nó mang lại.
